Tai nạn ngã xe là một trong những va đập phổ biến làm cho răng bị gãy, đặc biệt là đối với nhóm răng cửa. Ngoài gãy thì răng có thể bị lung lay, trồi lún hay thậm chí răng bị rơi ra ngoài. Chưa kể đến những chấn phương phầm mềm khác như dập môi, sưng nướu.
Răng có cấu tạo (cơ bản) làm 3 phần, men răng ở ngoài cùng, ngà răng ở giữa và trong cùng là tủy răng. Và răng được giữ cứng chắc trong xương ổ răng bởi hệ thống nướu và dây chằng nha chu.
Men răng và ngà răng rất cứng chắc, giúp bảo vệ "phần lõi" là tủy răng ở trong cùng. Tủy răng là một tổ chức các mạch máu phức tạp, kết nối với hệ thống thần kinh (mặt). Tủy răng có hai nhiệm vụ chính là giúp nuôi dưỡng cho răng khỏe mạnh và dẫn truyền cảm giác của răng.
Khi men răng và ngà răng bị phá hủy do va đập thì tủy răng sẽ lộ ra ngoài và gây đau nhức. Nguyên nhân đau nhức lúc này là tủy bị nhiễm trùng. Cảm giác đau lúc này khá dữ dội vì tủy răng kết nối trực tiếp với thần kinh cảm giác nên sự dẫn truyền đau rất mạnh.
Gãy răng do tai nạn, nhẹ thì bể mẻ một chút trên bề mặt, nặng thì gãy 1/3 hoặc 1/2, nặng hơn nữa có thể gãy chân răng, răng bị lún hoặc trồi bật ra ngoài. Gãy chân răng hoặc bị lún thường sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới phần xương ổ răng và mô nha chu nâng đỡ, kết quả là răng bị lung lay.
1. Khi răng bị gãy phần thân răng - tức là phần ta có thể nhìn thấy - mà xương ổ răng còn cứng chắc, thì tùy vào tình trạng sẽ có cách khắc phục khác nhau:
- Nếu phần thân răng còn nhiều, chưa bị lộ tủy thì sẽ được bọc sứ lại mà không cần phải chữa tủy để đảm bảo độ bền sử dụng lâu dài của răng.
- Nếu phần thân răng còn nhiều mà tủy bị lộ thì sẽ được chữa tủy và sau đó kết thúc bằng bọc mão răng sứ.
- Nếu phần thân răng gãy nhiều (đương nhiên là tủy răng bị ảnh hưởng nghiêm trọng) thì tủy răng sẽ được chữa, sau đó bác sĩ sẽ thực hiện tái tạo lại cùi răng thật bằng cách "nối" thêm cùi giả để tăng diện tích cho cùi răng. Kết thúc bằng bọc mão răng sứ như bình thường.
2. Nếu phần thân răng không bị gãy nhưng lung lay thì cần kiểm tra một số tình huống:
- Chân răng không bị gãy, nguyên nhân răng lung lay là do chấn thương xương ổ răng, chấn thương dây chằng nha chu thì răng sẽ được cố định lại so với răng bên cạnh.
- Chân răng bị gãy: lúc này răng sẽ không thể giữ lại mà sẽ phải nhổ bỏ.
3. Nếu răng bị rơi ra ngoài thì - nếu bảo quản đúng cách và đưa tới nha sĩ kịp thời, răng này có thể gắn trở lại huyệt ổ răng và được cố định so với răng bên cạnh. Khả năng răng hồi phục là rất lớn.